Certyfikacja zielonych obligacji to niezależna ocena, która potwierdza, że środki pozyskane z emisji są wykorzystywane zgodnie z założeniami i że projekty, które są finansowane, spełniają określone kryteria środowiskowe. Dzięki temu inwestorzy mają pewność, że ich pieniądze są inwestowane w sposób odpowiedzialny, a emitenci zyskują większe zaufanie na rynku.

Dlaczego certyfikacja jest tak ważna? Z kilku poniższych powodów:

• Zapobieganie greenwashingowi – certyfikacja pomaga wyeliminować ryzyko tzw. greenwashingu, czyli sytuacji, gdy przedsiębiorstwa podają się za bardziej ekologiczne, niż w rzeczywistości są.

• Zwiększenie transparentności – dzięki certyfikacji inwestorzy mają dostęp do szczegółowych informacji na temat tego, jak są wykorzystywane środki z emisji zielonych obligacji.

• Standaryzacja rynku – certyfikacja przyczynia się do ujednolicenia kryteriów oceny projektów i zwiększenia porównywalności różnych emisji zielonych obligacji.

• Budowanie zaufania – certyfikowane zielone obligacje cieszą się większym zaufaniem inwestorów, co przekłada się na niższe koszty finansowania dla emitentów.

Istnieje wiele standardów certyfikacji zielonych obligacji, jednak najbardziej rozpowszechnionym i uznanym na świecie są Green Bond Principles (GBP). To zestaw dobrowolnych zasad opracowany przez Międzynarodowe Stowarzyszenie Rynku Kapitałowego (ICMA), który określa kluczowe elementy, jakie powinna zawierać emisja zielonych obligacji, aby zostać uznaną za zgodną z zasadami zrównoważonego rozwoju. Należą do nich następujące cztery elementy:

1. Wykorzystanie – środki pozyskane z emisji muszą być przeznaczone wyłącznie na finansowanie lub refinansowanie projektów, które spełniają określone kryteria środowiskowe.

2. Proces ewaluacji i selekcji projektów – emitent musi określić klarowne kryteria wyboru projektów, które będą finansowane ze środków pozyskanych z emisji.

3. Zarządzanie środkami – emitent musi wdrożyć system zarządzania, który zapewni, że środki są wykorzystywane zgodnie z przeznaczeniem.

4. Raportowanie – emitent musi regularnie publikować raporty na temat wykorzystania środków i realizacji projektów.

Oprócz GBP istnieją również inne standardy, jak np. Climate Bonds Initiative (CBI), które kładzie nacisk na finansowanie projektów związanych z łagodzeniem zmian klimatycznych. Warto również wspomnieć o europejskiej taksonomii, która choć nie jest bezpośrednio standardem certyfikacji, to stanowi istotne narzędzie do oceny, czy dany projekt kwalifikuje się jako zrównoważony.

Proces certyfikacji zielonych obligacji zazwyczaj składa się z kilku etapów. Najpierw emitent przygotowuje szczegółowy dokument, w którym określa cel emisji, kryteria wyboru projektów, zarządzanie środkami i procedury raportowania, czyli założenia zgodne z wytycznymi GBP. Następnym elementem jest ocena tych założeń, zwanych ramami emisji, przez niezależną agencję ratingową lub konsultanta, który weryfikuje, czy spełnione zostały wymagania obowiązujących standardów. Dopiero po pozytywnej ocenie emitent może przystąpić do emisji zielonych obligacji.

Z tych obligacji można finansować różne projekty, np. związane z energetyką odnawialną, podnoszeniem efektywności energetycznej istniejącej infrastruktury, gospodarką wodno-ściekową a także niskoemisyjnym transportem publicznym i prywatnym.

Najłatwiejsze do oceny są te pierwsze projekty dotyczące budowy farm wiatrowych, fotowoltaicznych czy też inwestycji w przetwarzanie biomasy. Znacznie trudniejsze do przeprowadzenia i raportowania są projekty związane z podnoszeniem efektywności energetycznej, choć są metody obliczania oszczędności emisji gazów cieplarnianych, oraz transportu nisko i zeroemisyjnego, gdzie wymagane jest nie tylko wykazanie zmniejszenia emisji gazów cieplarnianych ale także obniżanie poziomu hałasu oraz ponoszenie poziomu zdrowia publicznego.

Certyfikacja zielonych obligacji przynosi szereg korzyści dla emitentów, inwestorów, a także przyczynia się do rozwoju całego rynku zrównoważonych finansów.

Z perspektywy emitentów listę korzyści otwiera kwestia wizerunkowa, bowiem emitenci certyfikowanych zielonych obligacji postrzegani są jako liderzy w dziedzinie zrównoważonego rozwoju, co z kolei przekłada się na lepszą reputację firmy i wzrost zaufania wśród klientów, partnerów biznesowych oraz społeczności lokalnej. Inną korzyścią jest przyciąganie nowych inwestorów zainteresowanych wspieraniem tego ty[u projektów. Dzięki temu baza tych inwestorów jest mocno zróżnicowana i odporna na zakłócenia na rynkach. Jest to tym bardziej skuteczne, że zielone obligacje dostępne są zarówno dla inwestorów instytucjonalnych, jak i dla indywidualnych. Jak się okazuje, w praktyce inwestorzy w zielone projekty są skłonni akceptować niższe stopy zwrotu widząc środowiskowe korzyści z finansowanej inwestycji. Wreszcie ostatnią wartą wspomnienia korzyścią jest dostęp do rynków zagranicznych, co ma znaczenie w przypadku niewielkich państw.

Jak już wspomnieliśmy, korzyści odnoszą także inwestorzy. Z perspektywy ekonomicznej jest to ciekawe uzupełnienie tradycyjnych inwestycji, co podnosi dywersyfikację portfela i zmniejsza ryzyko utraty zainwestowanych pieniędzy. Z perspektywy moralnej inwestowanie w zielone obligacje jest inwestowaniem w przyszłość i przyczynianiem się do ochrony klimatu i środowiska naturalnego przez wspieranie zrównoważonego rozwoju. Trzecia perspektywa to perspektywa edukacyjna, bo inwestycje w zielone obligacje przyczyniają się do zwiększenia świadomości na temat problemów związanych ze zmianami klimatycznymi i zrównoważonym rozwojem.

A jakie są korzyści dla rozwoju rynku? Po raz kolejny należy wspomnieć o dywersyfikacji rynku, która sprawia, że jest on bogatszy in ciekawszy dla inwestorów. Proces certyfikacji wymaga od emitentów dużej transparentności, co zwiększa przejrzystość rynku i ułatwia inwestorom podejmowanie decyzji. Nie można też zapominać, że certyfikacja buduje zaufanie społeczne do rynku zielonych obligacji, co przyciąga nowych inwestorów i przyczynia się do jego dalszego rozwoju.

Certyfikacja zielonych obligacji zatem to nie tylko formalność, ale kluczowy element, który napędza rozwój zrównoważonych finansów. Pozwala ona na budowanie zaufania inwestorów, wzmacnia wizerunek emitentów jako liderów w dziedzinie zrównoważonego rozwoju i otwiera drzwi do nowych źródeł finansowania. Dzięki certyfikacji, inwestorzy mają pewność, że ich pieniądze są inwestowane w projekty, które realnie przyczyniają się do ochrony środowiska. To z kolei prowadzi do dywersyfikacji portfeli i potencjalnie wyższych długoterminowych stóp zwrotu. Na poziomie makro, certyfikacja zwiększa transparentność rynku, ułatwia dostęp do międzynarodowych rynków kapitałowych i przyczynia się do budowania bardziej zrównoważonej gospodarki.

Mówiąc o zielonych obligacjach mówimy o innowacyjnym instrumencie finansowym pozwalającym na finansowanie projektów przyjaznych środowisku. Ich emisja jest ściśle związana z procesem certyfikacji, który gwarantuje, że pozyskane środki zostaną przeznaczone na cele zgodne z zasadami zrównoważonego rozwoju. Zielone obligacje stanowią zatem ważny element transformacji w kierunku gospodarki niskoemisyjnej. Dzięki nim przedsiębiorstwa i instytucje mają możliwość finansowania projektów, które przyczyniają się do ochrony środowiska i łagodzenia zmian klimatycznych.