Jeżeli mamy przejść przez proces transformacji energetycznej, to nie da się ukryć, że państwo jest tym podmiotem, który musi podawać samorządom rękę, bo często inwestycje, które należy podjąć, wykraczają poza możliwości podmiotów. Rozwój ciepłowni geotermalnych to obszar, który w niektórych miejscach będzie doskonałym uzupełnieniem całego procesu transformacji energetycznej. Jest to gałąź, którą będziemy w Polsce rozwijać

– powiedziała minister klimatu i środowiska Paulina Hennig-Kloska podczas podpisania umowy.

Wiceminister Krzysztof Galos podczas podpisania umowy z wykonawcą odwiertu Turek GT-2 i budowy ciepłowni geotermalnej: Turek i region pod względem geologicznym ma szczęście, bo występują tu wody geotermalne o odpowiednich parametrach do wykorzystania gospodarczego - i nie tylko… pic.twitter.com/YXXaN5lyjX

— Ministerstwo Klimatu i Środowiska (@MKiS_GOV_PL) April 5, 2024

Pozyskana z geotermii energia będzie zaspokajać ok. 40 proc. zapotrzebowania miasta na ciepło. Pozwoli to zredukować emisję dwutlenku węgla, a co za tym idzie – zmniejszyć koszty dla mieszkańców. Obecnie 60 proc. kosztów stanowią opłaty emisyjne.

Turek i ten rejon pod względem geologicznym ma szczęście, bo występują tu wody geotermalne o odpowiednich parametrach do wykorzystania gospodarczego i to nie tylko energetycznie. To się potwierdziło w czasie wykonania pierwszego otworu. Woda ma korzystne parametry jeśli chodzi o temperaturę - rzędu 78 stopni

– mówił wiceminister Krzysztof Galos, główny geolog kraju.

Przedsięwzięcie obejmuje trzy elementy:

• wykonanie otworu geotermalnego Turek GT-2 – otwór chłonny/zatłaczający;
• budowa rurociągu łączącego otwór geotermalny (produkcyjny) Turek GT-1 z otworem (chłonnym) Turek GT-2;
• budowa ciepłowni geotermalnej, z wykorzystaniem wymiennika ciepła oraz sprężarkowej pompy ciepła.

Całkowity koszt przedsięwzięcia to ponad 90 mln zł w tym dofinasowanie NFOŚiGW - ponad 73 mln zł. Inwestycja ma zostać zrealizowana do końca 2025 r. Umowę na budowę ciepłowni podpisali: prezes Przedsiębiorstwa Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej (PGKiM) w Turku Michał Wypiór oraz prezes odpowiedzialnej za jej wykonanie Inżynierii Rzeszów S.A. Grzegorz Król.

Rola geotermii

Rozwój geotermii jako jednego z odnawialnych źródeł energii jest istotnym celem Polityki Energetycznej Polski do 2040 r. Poszerzenie zasobu opłacalnych w eksploatacji surowców energetycznych oraz intensyfikacja działań w zakresie poszukiwania, rozpoznawania i zagospodarowywania (eksploatacji) złóż wód geotermalnych oraz ciepła suchych skał, jest jednym z kierunków powstającej Polityki Surowcowej Państwa, która ma na celu zapewnienie bezpieczeństwa surowcowego państwa.

Ministerstwo Klimatu i Środowiska opracowało ponadto „Wieloletni Program Rozwoju Wykorzystania Zasobów Geotermalnych w Polsce”. Mapa drogowa rozwoju geotermii w Polsce, zrealizowana w 2021 r. w MKiŚ, jest prognozą rozwoju szeroko rozumianej geotermii na lata 2022-2040, w niektórych obszarach nawet do 2050 r.

Wykorzystanie ciepła geotermalnego w Polsce

Podstawową dziedziną wykorzystania energii geotermalnej w Polsce jest ciepłownictwo sieciowe. W Polsce instalacje geotermalne dostarczające ciepło do systemu ciepłowniczego działają w ośmiu lokalizacjach: Mszczonów, Poddębice, Podhale, Pyrzyce, Stargard, Uniejów, Toruń oraz od 2024 Koło. Obecnie łączna zainstalowana moc geotermalna systemów przekracza 100 MW.

Finansowanie geotermii

Wychodząc naprzeciw potrzebom samorządów, na wniosek Ministra Klimatu i Środowiska, NFOŚiGW postanowił o blisko 55% zwiększyć budżet programu priorytetowego „Udostępnianie wód termalnych w Polsce” – z 300 do 480 mln zł. Celem programu jest wykonywanie prac i robót geologicznych związanych z poszukiwaniem i rozpoznawaniem złóż wód termalnych w celu ich wykorzystania. NFOŚIGW oferuje wsparcie geotermii w ramach programów wsparcia zarówno na etapie poszukiwania jaki i zagospodarowania rozpoznanych złóż, co przyczynia się do zwiększenia udziału geotermii wykorzystywanej w celach energetycznych.

Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej uruchomi w najbliższym czasie nowy program priorytetowy „OZE – źródło ciepła dla ciepłownictwa”, którego celem będzie wspieranie inwestycji dotyczących wytwarzania energii cieplnej ze źródeł odnawialnych.