Gospodarka o Obiegu Zamkniętym (GOZ) lub inaczej gospodarka cyrkularna (Circular Economy) to model biznesowy, którego celem jest minimalizacja eksploatacji surowców oraz powstawania odpadów m.in. poprzez ponowne ich wykorzystanie jako surowców w kolejnych fazach produkcji. Jej celem jest zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych i poziomu wykorzystania energii.

Takie działanie pomaga tworzyć zrównoważoną, niskoemisyjną i konkurencyjną gospodarkę wdrażającą idee ekoprojektowania oraz koncepcji 6R opartej na zasadach: odmów (refuse), ogranicz (reduce), używaj ponownie (reuse), naprawiaj (recover), oddaj do recyklingu (recycle), zastanów się, co możesz zrobić lepiej (rethink). Wprowadzenie zmian w zakresie GOZ nie tylko służy środowisku naturalnemu, ale przede wszystkim wyróżnia firmę na rynku, zmniejsza koszty prowadzenia działalności oraz wpływa na jakość świadczonych usług.

Eksperci podkreślali, że każdy przedsiębiorca powinien pamiętać, że wprowadzenie GOZ w firmie nie powinno oznaczać rezygnacji z podstawowego celu, jakim jest maksymalizacja zysku.

„Wdrażanie GOZ w firmie to musi być sytuacja win-win. I my musimy na tym wygrywać i środowisko musi na tym wygrywać. Dlatego powinniśmy znaleźć taki model działania, który pozwoli na spełnienie tego warunku” - wskazała Anna Bączyk, koordynator ds. ESG i rozwoju produktu, Dom Development S.A.

„Podstawowym błędem przedsiębiorstw jest myślenie o transformacji cyrkularnej firmy jako konieczności wdrażania zielonych rozwiązań bez uwzględniania rentowności oraz uwarunkowań rynkowych” - zwrócił uwagę Hubert Bukowski, Instytut Innowacji i Odpowiedzialnego Rozwoju INNOWO.

Dodał, że przedsiębiorstwo nie może rezygnować ze swojego nadrzędnego celu, jakim jest maksymalizacja zysku. Jednak powinna się zmienić interpretacja tego pojęcia.

„Dotychczasowe postrzeganie zysku wyłącznie w krótkoterminowej perspektywie finansowej przedsiębiorstwa powinno być zastąpione ujęciem wieloletnim zysku, które obejmuje również oddziaływanie prowadzonej działalności na społeczeństwo i środowisko naturalne".

Zdaniem dr Magdaleny Muradin, Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu, również środowisko oddziałuje na funkcjonowanie firmy.

„W obliczu zmian klimatu, problemów z dostępnością surowców i wody, ekstremalnych wahań temperatury przedsiębiorcy powinni myśleć o oszczędzaniu surowców. To nie tylko będzie zysk finansowy, ale też korzyść ze względu na relacje ze środowiskiem” - wskazała ekspertka.

W jej opinii bardzo istotne jest przyglądanie się temu, jak pewne produkty i działania organizacji wpływają na środowisko.

Radosław Wierzbicki, Fundacja Unsung Heroes, podkreślał, że obecnie należy dobrze zbalansować zysk jako korzyść dla inwestorów, ale też dla klimatu i społeczeństwa.

„Generowanie zysków tylko finansowych może się dla nas skończyć katastrofą” - zaznaczył.

W debacie eksperci wskazywali, że na przestrzeni najbliższych lat gospodarka o obiegu zamkniętym stanie się koniecznością nie tylko dla dużych podmiotów, ale również dla mniejszych firm. Jak wspomniała Anna Bączyk, sektor MŚP już w 2026 roku powinien zacząć raportować niefinansowo, więc już jest najwyższy czas, by zacząć się do tego przygotowywać.

Według niej najlepszą metodą wprowadzania do przedsiębiorstwa gospodarki cyrkularnej jest ewolucja, nie rewolucja.

„Najważniejsze, by wyznaczyć takie miejsca w działalności, gdzie powstają odpady, zastanowić się jak zużywamy wodę, papier i jak z naszymi produktami postępuje klient. Musimy rozszerzyć swoją odpowiedzialność i pomyśleć o tym w szerszym kontekście”.

Metodę stopniowych działań zaleca też dr Muradin. Jej zdaniem bardzo istotna jest edukacja i zmiana podejścia, uwierzenie, że nadal możemy mieć wysoką jakość życia, stosując modele GOZ. „Małymi kroczkami do przodu znacznie więcej zrobimy w sprawie ochrony środowiska” - mówiła ekspertka.

Jak wskazywał Hubert Bukowski, już obecnie wykorzystujemy o 75 proc. więcej zasobów niż pozwala na to nasza planeta, a to odbija się na ich dostępności i cenie. Nie ma lepszej opcji niż retencja wartości dóbr ekonomicznych w gospodarce i w ten sposób obniżenie presji na planetę i pozwolenie na odnawianie się zasobów.

W opinii Radosława Wierzbickiego startupy i młode firmy technologiczne, nie czekając na prawne regulacje, już samodzielnie wprowadzają zasady GOZ, ograniczają zużycie wody, papieru, energii czy śladu węglowego.

„Młode firmy technologiczne dbają o środowisko we własnym zakresie” - powiedział.

Dla przedsiębiorców pragnących pogłębić wiedzę na temat GOZ, dostępny jest kurs Akademii PARP Gospodarka obiegu zamkniętego w MŚP oraz webinarium Circular economy - jak wdrożyć cyrkularny model
gospodarowania odpadami w przedsiębiorstwie. Więcej o GOZ w serwisie
PARP.

Cykl wideokonferencji #idearozwojubiznesu jest organizowany przez PARP oraz Ministerstwo Rozwoju i Technologii w listopadzie i grudniu. Podczas wideokonferencji poruszane są najbardziej aktualne tematy związane z prowadzeniem biznesu w Polsce, m.in. nowe rozwiązania i regulacje prawne, a także zagadnienia takie jak ekspansja zagraniczna firm, energia odnawialna czy zrównoważony rozwój.

Wszystkie wideokonferencje w ramach cyklu Idea Rozwoju Twojego Biznesu można oglądać na stronie: www.parp.gov.pl/idearozwojubiznesu. Udział w spotkaniach jest bezpłatny.

Źródło informacji: PAP MediaRoom