Sektor budowlany odpowiada aż za 37 proc. światowych emisji dwutlenku węgla i konsumuje 38 proc. dostaw energii, przyczyniając się do zmiany klimatu i przyspieszając jej katastrofalne skutki. Żeby to zmienić, trzeba upowszechnić stosowanie w budownictwie naturalnych materiałów oraz ponowne wykorzystanie materiałów konwencjonalnych z rozbiórek. Realizowany przez Instytut Ochrony Środowiska - Państwowy Instytut Badawczy (IOŚ-PIB) projekt „Dekarbonizacja procesów budowlanych” pokazuje, jak można to robić już dziś – w budownictwie o różnej skali i różnym przeznaczeniu.

Nie ważne, czy chodzi o remont nieruchomości wybudowanej w technologiach tradycyjnych, czy budowę od podstaw domu jednorodzinnego, lub nawet projektowanie i realizację wielkoskalowych inwestycji komercyjnych czy publicznych – projekt udostępni każdemu zainteresowanemu metody i sposoby odpowiednie do jego sytuacji.

W projekcie wcale nie chodzi wyłącznie o zastosowanie drewna, ale również całego wachlarza materiałów i technologii, np. betonu konopnego (mieszanki paździerzy konopnych z wapnem hydratyzowanym), bloczków drewniano-słomianych, olejów, wosków, farb i tynków naturalnych. 

Projekt promuje także zmianę modelu gospodarczego w branży budowlanej. Obecnie króluje gospodarka linearna – zasoby surowców i energii są zużywane na wyprodukowanie materiałów i elementów, z których powstają budynki. Gdy przestają one odpowiadać potrzebom i zużywają się – są one wyburzane, lecz tylko niewielka część tychże materiałów i elementów jest odzyskiwana, reszta jest traktowana jak „jednorazówka”.
 
Przyjazną dla klimatu i środowiska alternatywą jest Gospodarka Obiegu Zamkniętego (GOZ), w której zasoby i produkty krążą wciąż w cyklu – montaż, użycie, demontaż, ponowny montaż, a ilość odpadów jest zredukowana do minimum. W tym modelu budynki są pieczołowicie rozbierane – jak najmniej elementów jest niszczonych. 

Całą tę wiedzę zbiera w syntetyczną i przystępną formę powstający w ramach projektu „Poradnik Inwestora” – ogólnodostępne, darmowe, praktyczne kompendium wiedzy o naturalnych materiałach i technologiach budowlanych oraz zastosowaniu zasad Gospodarki Obiegu Zamkniętego w budownictwie. Publikacja jest przeznaczona zarówno dla inwestorów indywidualnych i samorządowych, projektantów, jak i dla deweloperów. Z jej twórcami, ekspertami Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Budownictwa Naturalnego będącego partnerem projektu, będzie można się spotkać właśnie na targach LUBDOM na stoisku IOŚ-PIB. 

Innym efektem projektu będą także rekomendacje dotyczące wsparcia rozwoju rynku budownictwa naturalnego, opracowane na podstawie wybranych rezultatów projektu oraz konsultacji z projektantami, producentami materiałów budowlanych i wykonawcami budynków. Będą one stanowić pakiet propozycji zmian w prawodawstwie i systemie certyfikacji dla budownictwa, zawierający odniesienia do Miejskich Planów Adaptacji oraz termomodernizacji i stosowania zasad GOZ w praktyce.

Projekt zwraca też uwagę na to, aby przeszkodą w rozwoju naturalnego budownictwa nie okazał się brak odpowiednio wykwalifikowanych kadr. Dlatego jego efektem będą nowe programy Dodatkowych Umiejętności Zawodowych dla szkół zawodowych i program nauczania dla szkół wyższych oraz tłumaczenie na język polski programu STEP (Straw Bale Building Training for European Professionals – Trening Budowania Słomianego dla Europejskich Profesjonalistów). Niezwykle istotną częścią projektu jest także m. in. cykl warsztatów i webinarów z praktykami projektowania i wykonawstwa z wykorzystaniem naturalnych materiałów i technologii budowlanych.

W dniach 13-14 kwietnia projekt „Dekarbonizacja procesów budowlanych” będzie obecny na Targach LUBDOM w Lublinie. Stanowisko projektu obejmie:

• warsztaty naturalnych technik budowania, prowadzone przez ekspertów Ogólnopolskiego Stowarzyszenie Budownictwa Naturalnego – partnera projektu; 
• wystawa prezentująca naturalne materiały i technologie budowlane oraz zastosowanie zasad GOZ w budownictwie. Składa się na nią osiem tematycznych elementów ekspozycyjnych, zawierających informacje o materiałach – w tym wideo – oraz ich namacalne przykłady;
• stoisko IOŚ-PIB, na którym będzie można pobrać „Poradnik Inwestora”. 

Projekt „Dekarbonizacja procesów budowlanych – wprowadzenie materiałów naturalnych o zerowym śladzie węglowym, w tym drewna, do gospodarki obiegu cyrkularnego w budownictwie” jest realizowany przez Instytut Ochrony Środowiska – Państwowy Instytut Badawczy oraz Ogólnopolskie Stowarzyszenie Budownictwa Naturalnego. Korzysta z dofinansowania o wartości 744 951 euro otrzymanego od Islandii, Liechtensteinu i Norwegii w ramach Funduszy EOG. Celem projektu jest umożliwienie rozwoju sektora budownictwa naturalnego i drewnianego oraz implementacja Gospodarki Obiegu Zamkniętego w sektorze budownictwa w Polsce.